Discriminatie door aanduiding

Vanmiddag hoorde ik ergens de kwestie van het woord ‘neger’. Mag dat wel gebruikt worden? In feite komt uit de etymologie het meest naar voren dat het woord ‘neger’ in allerlei talen en varianten gewoon ‘zwart’ betekent. En ja, een neger is zwart en zelfs het woord ‘zwart’ mag al nauwelijks meer gebruikt worden als aanduiding van het zwarte ras. (Mag het woord ‘ras’ nog?) Wat zijn we toch overgevoelig geworden voor discriminatie…

Groepen aanduiden ligt gevoelig. Als er een woord voor gevonden is, moet dat na verloop van tijd weer wijken voor een eufemistischer term.
Ik weet nog dat ‘gehandicapten’… eh, mensen met een functiebeperking werden aangeduid met… ‘ongelukkigen’!  Over een foute term gesproken! Het woord ‘invalide’ was er ook. Een rolstoel was een ‘invalidenwagentje’… Goed, dat ‘wagentje’ vind ik maar zo zo, hoewel men het in Vlaanderen nog bonter maakte met: ‘koetske’…
Het woord ‘invalide’ hadden ze van mij zo mogen laten. Eigenlijk een keurig en beschaafd woord. Frans, dus ook toen al een beetje verhullend, maar verder mooi.
Als het woorden in vreemde talen zijn, zijn ze wat verhullender en worden dan denkelijk als taktvoller, vriendelijker, minder kwetsend gezien. Na ‘invalide’ kwam ‘gehandicapte’, naar het Engels. Heden is het ‘functiebeperkte’, nadat even geëxperimenteerd was met ‘uitgedaagde’. Een blinde of slechtziende was dan een ‘visueel uitgedaagde’. Dit inspireerde Jan Roos en Jan Dijkgraaf in hun satirisch nieuwsprogramma ‘Echte Jannen’ tot de ‘verticaal uitgedaagde’ als aanduiding van een dwerg:-)
Ik vind het allemaal nonsens. Om maar bij mijn eigen ervaringsgebied te blijven: ‘visueel gehandicapt’ is goed, ‘blind’/’slechtziend’ is beter. ‘Visueel beperkt’ is te slappe hap voor de ernst van deze handicaps, komt op mij over als een zeer lichte zichtbeperking en laat je bovendien in onzekerheid of iemand nu geheel blind is of nog min of meer kan zien. Onduidelijk, verhullend, dus weg ermee! Overigens gebruike men ‘blind’ nooit voor een slechtziende en ‘doof’ nooit voor een hardhorende. Dat is feitelijk onjuist, want deelt mensen in groepen in waartoe zij niet behoren en is daardoor wel degelijk kwetsend.

Ik hoorde iemand consistent de woorden ‘buitenlandse mensen’ gebruiken, omdat ‘buitenlanders’ te bot werd geacht.
Je mag niet stigmatiseren en dus werd uit de nieuwsvoorziening bij de vermelding van delicten de etniciteit weggelaten. Het woord ‘blanken’ mag in sommige gevallen gek genoeg weer wel. Pas als men er echt niet onderuit kan, vermeldt men etniciteit. Het vermelden van geslacht? Geen probleem. Het vermelden van leeftijd? Geen probleem. Het vermelden van woonplaats? Geen probleem: “Een 23-jarige Maastrichtenaar reeg zijn 20 jarige zus aan het mes uit eerwraak”. (’t Is wat met die Maastrichters.) Maar het vermelden van etniciteit… taboe!

Een neger is iemand met een zwarte huid. Niets mis mee dus. Een homo is een homoseksueel. Niets mis mee dus. Kijk, je moet mensen het niet nadrukkelijk en op de toon van scheldwoorden naroepen op straat. Dán zit je helemaal fout!

Jaren geleden was een zwarte radiopresentator dat hypercorrecte gedoe over ‘neger’ helemaal zat. Hij had een radiospelletje en deelde negerzoenen uit voor goede antwoorden. Kijk… normale mensen bevallen goed!